Die Sentrum vir Gemeentelike Bediening (SGB) is ’n orgaan van bystand wat die Kommissie van die Algemene Kerkvergadering (AKV) ondersteun. Die SGB lewer gespesialiseerde dienste aan lidmate, predikante, gemeentes en die Kommissie van die AKV. Mentorskap vorm deel van dié dienste wat hoop bring. Mentorskap gebeur op verskeie vlakke spontaan tussen kollegas in die Kerk.
Mentorskap as formele proses is egter in vergelyking met van die ander dienste wat deur die SGB gebied word, nog in sy kinderskoene. Die mentorskapprogram het in 2020 in alle erns begin. Proponente en predikante wat in 2019 gelegitimeer is, het deel gevorm van die eerste rondte van mentees en hul mentors om die program te deurloop. Byna drie jaar het verloop sedert die eerste groep predikante en proponente met die mentorskapprogram begin het. Vir hierdie groep het mentorskap werkstevredenheid meegebring, sowel as professionele en persoonlike ontwikkeling.
Die waarde van die program lê egter ook daarin dat dit nie net die mentee is wat hierdie groei beleef nie, maar ook die mentor. Ons het geleer dat die wisselwerking tussen mentees en mentors beter is wanneer daar duidelike verwagtinge is en die mentor en mentee gemaklik is met mekaar. Met die tweede rondte proponente en predikante het dit veral duidelik geword dat die daaglikse eise en uitdagings van die werk in gemeentes nogal vir hulle ’n beproewing kan wees.
Waarom mentorskap?
Die besluit om die program te implementeer met gelegitimeerde predikante is geneem vanweë die realititeit dat om by ’n nuwe gemeente in te stap – veral vars uit universiteit – ’n skrikwekkende ervaring kan wees. Proponente en jong predikante word na ’n gemeente beroep waar hulle alleen en selfstandig moet funksioneer. Hulle staar verskeie uitdagings in die gesig en moet eerstehands met moeilike kwessies handel.
Afgesien daarvan om op die toepassing van praktyke op werklike probleme te fokus, moet die predikante ook hul plek in die gemeente vind. ’n Formele mentorskapprogram help die predikant om beter te oriënteer ten opsigte van sy of haar werkplek. Dit is ook belangrik vir die predikant se welstand en werksbevrediging. Daarom speel mentors so ’n uiters belangrike rol om leiding aan nuwe predikante te gee.
Hoe werk mentorskap in die NHKA?
Die fokus is dat die mentorskapprogram vir die eerste twee jaar van die predikant se bediening gevolg word. Die legitimasie van proponente vind gebruiklik in November plaas. Voornemende predikante ontvang gewoonlik in Augustus ’n lys van mentors. Hulle word aangemoedig om met verskeie moontlike mentors in gesprek te tree en daarna ’n keuse van ’n mentor uit te oefen. Die proponente word verder aangemoedig om die gekose mentors te nooi na die legitimasiegeleentheid.
Die mentorskapproses werk dan verder soos volg:
- ’n Gratis opleidingsessie word jaarliks aangebied vir nuwe mentees en mentors.
- Predikante wat belangstel om as mentors opgelei te word, word aangemoedig om die opleiding by te woon en daarna as mentors op te tree.
- Die sessies behels registrasie en oriëntering, asook teorie en vaardigheidsontwikkeling deur middel van vraagstelling en ’n afrigtingsbenadering.
- Wanneer opleiding aanlyn gedoen word, word gebruik gemaak van wegbreekkamers via Zoom vir kleingroepgesprekke tussen ’n mentor en mentees, om aan persoonlike doelstellings en ontwikkelingsplanne te werk.
- VBO-punte word vir deelname toegeken.
Wat sê die deelnemers?
’n Deelnemer aan die vorige opleidingsgeleentheid verwoord die ervaring só: Dit was vir my ’n voorreg om deel te kon wees van die mentorskapopleiding. Die kursus het groot waarde en ek sal dit beslis aanbeveel. Die fasiliteerders het baie ervaring en kennis om te deel. Die kursus was geweldig leersaam. Daar was genoeg inligting vir goeie agtergrond en teoretiese onderbou, maar ook genoeg geleentheid om in die “breakout rooms” hierdie nuwe vaardighede in te oefen. Die kursus het my beslis gehelp om anders te praat, nie net met kollegas nie, maar ook met die lidmate in my gemeente.
’n Mentee beskryf die ervaring só: Ek het as ’n pas afgestudeerde student ’n beroep gekry na ’n kleiner dorp. Sonder my mentor sou die aanpassing vir my baie moeiliker gewees het. My mentor het my gehelp om my nuwe omgewing suksesvol te bestuur, en die ondersteuning met my persoonlike ontwikkeling het my laat floreer in my werksomgewing.
Nog ’n mentee skryf soos volg: Ek het aanvanklik die waarde van die mentorskapprogram slegs gesien as voordelig vir my beroep. Wanneer ek terugkyk, sien ek dit het my baie gehelp om ook rigting te kry in my persoonlike verhoudings en my huwelik te midde van groot veranderinge in my lewe.
Verdere treë vorentoe vir mentorskap
Dit is vir die mentorskapprogram van groot belang om saam met die Kommissie van die AKV predikante en gemeentes te help om die standaard van die Kerk se bediening te verhoog, tot eer van God en tot uitbreiding van sy koninkryk in ons gemeenskap. Die program dra by tot die gehalte van dienslewering aan die Kerk en bied ondersteuning aan gemeentes en predikante binne hul onderskeie kontekste.
Die fokus van die volgende treë binne die mentorskapprogram sal wees om nouer bande te smee met die Kuratorium en die Hervormde Teologiese Kollege (HTK). Verdere volgehoue ondersteuning aan mentors en mentees is ook van groot belang. Die program wil graag in die toekoms ook ander geleenthede vir mentorskap bied, soos dit geïdentifiseer word deur die ander ondersteunende organe van die SGB. Ons wil graag die mentorskapprogram oopstel vir enige predikant wat as mentor of mentee betrokke wil raak. Dit is ’n uitstekende program wat kan help met verdere persoonlike ontwikkeling, kan lei tot professionele vriendskappe, en die geleentheid kan bied om terug te gee aan kollegas en jonger predikante.
Mag mentorskap binne die NHKA die voertuig wees waarmee ons mekaar help groei!
(Ds Lisa-Mari Prinsloo is leraar in Gemeente Centurion-Oos)