Broers en susters in onse Here Jesus Christus:
Wanneer mens konsert hou, dan bou jy dekor tonele. Gewoonlik is dit vooraansigpanele wat met stutte regop gehou word. So kan mens die mooiste en die grootste geboue op die verhoog staan maak. Maar wanneer mens by so ‘n skyngebou instap, ontdek jy dis nog steen, nog beton, maar bloot net geverfde karton.
So lyk die godsdiens, die etiek, die lewe van baie mense in ons dag. Uiterlik mooi en selfs welvarend, maar innerlik is daar niks. Dis leeg. Straattonele van vals fasades.
Min integriteit, min tot geen trots, min tot bitter min waardes. Ja, selfs gelowiges doen mekaar in, bewerk mekaar se val en ondergang, praat kwaad van mekaar, lewe in onvrede, buit mekaar uit.
Van buite blink dit! Maar eintlik is so baie mense se lewens leeg. Dekor tonele geverf op karton.
En nou sê Amos: Dit is ook hoe hy die mense van Israel in sy tyd beleef het. Dit was ‘n tyd van vrede en hoogbloei! Oral was die tekens van voorspoed te sien. Mense het na die heiligdomme gestroom en offers gebring. Op godsdienstige wyse het hulle optimisties fees gevier.
Maar onder die offers en die feeste, onder die uitspattige uiterlike was daar ‘n dodelike sweer. In die mooi huise van gekapte klip was daar geweld en verwoesting weggesteek. Arm mense is verdruk en verontreg deur die ryk en invloedryke mense.
Omdat reg en geregtigheid in hulle lewens ontbreek het, was hulle godsdiens leeg en vir God onaanvaarbaar. Vals fasades.
Hulle het alles net van die beste gehad. Die kop en end van hulle houtbeddens was met ivoorinlegwerk versier. Die vrouens het bedags uitgestrek en lui lekker op die rusbanke gelê. Hulle het hulle ooreet aan lamsvleis en kalfsvleis. Hulle het wyn gedrink uit die offerkomme en hulle lywe ingesalf met uitsoek olies. En van die môre tot die aand is daar liedjies vir die harpe gekomponeer.
Maar agter al hierdie vertoon, het daar baie onreg en baie valsheid gelê. Mense wat gemaak het asof reg, verkeerd is, en asof geregtigheid ‘n bitter ding was, sê hy.
En die Here het dit alles raakgesien en Hy het van alles geweet. Hoe hulle liefdeloos van arm mense hulle slawe gemaak het. En hoe hulle hulle eie volksgenote en medegelowiges uitgebuit en ingedoen het.
En so praat hierdie skaapboer-profeet uit Tekoa dan met hulle! Hy kla hulle aan in die Naam van die Here en hy sê: Ellende wag vir julle! Julle maak asof julle so godsdienstig is, julle roem daarop dat julle die uitverkore volk is, maar julle moet onthou: Perde kan nie op ‘n klipplaat galop nie, en met osse kan mens nie die see omploeg nie! Met ander woorde daar is dinge wat nie mag nie en dinge wat nie kan nie!
En een van daardie dinge is: voor God kom mens nie weg met hooghartigheid nie. Die een ding wat Hy verafsku is juis hoogmoed. Hy straf dit met die swaarste strawwe. En vir Israel beteken dit net een ding: ballingskap… om alles te verloor wat hulle gehad het.
Ons leef ook in ‘n wêreld wat ingesluk word deur ongeregtigheid. Hoe mense wat hulleself as gelowiges beskou die waarheid vir die leuen verruil het. Hoe kerkmense mekaar in die sakewêreld inloop. Hoe Christene in hulle huise en in hulle huwelike teenoor mekaar optree.
Vals fasades voorhou. Dekor tonele geverf op karton.
Mense se lewens is soms so leeg en so arm. Soms so vals, so oneg. Soms so skyn. Maar die vooraansigpanele word ten alle koste met stutte regop gehou!
En dan probeer hulle alles regverdig deur te sê: Ag wat, almal doen dit, ag wat, almal praat deesdae so! Maar die sogenaamde ‘almal’ wat dit doen, mag tog nooit die norm word nie. Dit is soos om op dryfsand te probeer watertrap.
Perde kan nie op ‘n klipplaat galop nie en met ‘n span osse kan jy nie die see omploeg nie.
Verkeerd kan nooit reg wees nie. Al doen almal dit ook! Daar is tog net een norm en dit is die waarheid van God!
Amos hang ook voor ons ‘n spieël. En dit maak ons ongemaklik om daarin te kyk. Hy peper ons met vrae oor die diepte van ons eie godsdiens. Hy looi ons met sweepslae oor die integriteit waarmee ons leef. Dit is ‘n boodskap vol felle kritiek. En dit is ‘n toets vir elkeen van ons se eie geloof.
Vir sy volk het hy gesê: Bekeer julle, of julle kan die geweld van God se oordeel te wagte wees!
Maar in hierdie vingerwysing van die profeet is daar ook ‘n boodskap van hoop opgesluit. Hoop vir elkeen wat opreg na die wil van God vir sy lewe soek.
Ons moet hierdie boodskap van Amos ernstig opneem. Ons moet na die wil van God vra. Ons moet haat wat verkeerd is en liefhê wat goed is. Ons moet opkom vir wat reg is.
In Christus is ons tog nuut gemaak en het ons die ongeregtigheid van hierdie wêreld oorwin. Ons moet in opregtheid leef, die stutpale uitruk en die vals fasades afbreek. By die waarheid bly, in liefde en nederigheid teenoor mekaar optree.
Mag egtheid die eienskap wees wat ons almal die beste beskryf.
Amen